13 oktober 2016

In memoriam Gustaaf Begas

Op maandag 10 oktober lezen we in de Limburger dat Gustaaf Begas is overleden op 6 oktober 2016 in Sofia. Een onverwacht bericht over een bijzondere man die veel gereisd heeft en van zijn laatste reis naar Bulgarije niet meer is teruggekeerd.Het korte verhaal van de journalist Wiel Beijer in de Limburger maakt duidelijk dat Gustaaf Begas (geboren 1944 in Lanaken) een bekend galeriehouder en activist is geweest. Werkzaam in Heerlen, Aken en Maastricht.

Aan tafel bij de Werkgroep Kunst en Cultuur Maastricht vertelde hij over zijn werk – lang geleden – met jongeren in het vormingswerk. Over zijn kunstzinnige en culturele activiteiten was hij (te) bescheiden. Met de bekende graficus Piet Gerards realiseerde Gustaaf Begas boeiende programma’s met grote namen uit de beeldende kunst, muziek en film. Zelf fotografeerde hij en meer dan dat. Hij was een ware chroniqueur die het huidige tijdsbeeld indringend heeft vastgelegd tijdens vele tochten door Europa, Afrika en Zuid-Amerika en Zuid-Oost Azië. Een echte globetrotter.

Als activist was hij kritisch en wantrouwend als het om de politiek ging. Hij wist zich wel verbonden met, maar niet gebonden aan een politieke partij. Voor de afdeling van de PvdA Maastricht was hij een kritisch volger. Niet persé op afstand. Hij wilde op 10 oktober jl. nog naar de afdelingsvergadering gaan. Hij is er niet gekomen.

Ook aan de tafel van de Werkgroep Kunst en Cultuur Maastricht zullen we hem missen. Zijn directe inbreng kunnen we niet meer delen met het culturele en politieke veld. Hij heeft ons juist onlangs nog aangespoord om als werkgroep ook met de afdeling PvdA in gesprek te gaan en kritisch en onafhankelijk een bijdrage te leveren aan de
paragraaf kunst en cultuur in onze stad.

Gustaaf Begas was een reiziger. Een scherpe waarnemer, die de wereld om hem heen heeft vastgelegd in talloze foto’s. Eind 2014 heeft hij veel daarvan laten zien in “zijn expositie” met de prachtige titel ‘Kunst, om het leven te verdragen.’ We zullen deze alleraardigste mens missen.

De Werkgroep Kunst en Cultuur
Jan Besselink
Joop de Vries
Maarten van den Berg
Willem Jansen

Aan het eind van de maandelijkse bijeenkomsten van de werkgroep is het een goede gewoonte om met elkaar een tekst- proza of poëzie- te delen. Naar eigen keuze. Bij dit in memoriam voor Gustaaf Begas kiezen we voor een gedicht van
Maarten van den Berg:

tussen zomer en herfst

wachtend op niemand zie ik
’s avonds een deken van maanmelk
over de bladeren van de bomen glijden

hoe de dik geworden najaarslucht
mijn onrust voor de vrieskou sust
de wolken koelere kleuren kruien
het vocht de zomerdromen snoeit
en de laatste korte rokjes uit
de kruinen van de pleinen jaagt

het land ademt omslag
de herfst is onderweg
’t warm verlangen terugkoelend
tot nieuw voorjaar

iedere herfst draag ik met mij mee
gelijk de doden die mij lief zijn

ze rusten in mijn achterhoofd
als oerknolletjes
en ontpoppen zich dan plots
als papieren parasolletjes

ik kantel kort verdoofd
terwijl ik aan oude wonden lik
en proef hoe zij
mijn zwarte zon verdringen
het oktoberlicht in mij verdwijnt
en de bomen zachtjes zingen
tot de dag oranje crimson schijnt