Begroting 2021: stadhuis niet “in control”

10 november 2020

 

Vandaag, 10 november 2020, wordt in de Maastrichtse gemeenteraad gedebatteerd over de begroting 2021. Veel bezuinigingen die burgers raken, weinig bezuinigingen op de eigen organisatie. Een trieste constatering. De PvdA is dan ook niet blij met de weg die dit college inslaat. 

Lees hier de bijdrage van de Partij van de Arbeid (gesproken tekst geldt / video vanaf 00.52.48).

 

Voorzitter,

Vandaag behandelen we de begroting. Veel voorstellen hebben we al behandeld bij de prebegroting. Het is voor u dan ook geen verrassing hoe de PvdA daarover denkt. We hebben tegen gestemd omdat wij uw visieloos bezuinigingen eigenlijk gewoon diep droef vinden. We hebben nooit het gevoel gekregen dat u “in control” bent. Alles lijkt u “te overkomen” en vervolgens rollen er besluiten van de band die uitstralen dat er niet echt goed over is nagedacht. Of rollen er voorstellen van de band waarbij zo duidelijk is dat ze een coalitiecompromis zijn, dat werkelijk niemand in deze stad er ook maar enig voordeel bij heeft, behalve dat deze coalitie weer piepend en krakend verder gaat op de weg van hun onbegrensde en ontspannen ambities, waarvan je na 2,5 jaar moet vaststellen dat er niet zo heel veel van is terechtgekomen.

Ik heb me zitten afvragen wat ik vandaag nog zou moeten toevoegen aan mijn eerdere bijdrage. Wellicht lag het ook aan mijn eigen “state of mind” van afgelopen week maar ik kwam bij mijn eerste gedachten over vandaag eigenlijk niet verder dan “het is niks en het wordt niks” en “de oppositie kan zeggen wat ze wil, maar ECHT luisteren naar onze argumenten doen ze nooit”.

Vaak hoor ik: ja lekker makkelijk oppositie voeren. Nou, ik moet u toch een beetje teleurstellen. Ik ben niet zo van de roeptoeterpolitiek. En zeg mij wanneer ik als fractievoorzitter van de coalitie niet kritisch was? Daar kunt u nog iets van leren zeg ik vandaag maar eens tegen u.

De coalitie was niet kritisch tijdens de spionage affaire. Dat er zorggeld verdwenen is, kon u vrij weinig schelen. Dat het sociaal domein niet “in control” was drong uiteindelijk tot u door, maar dat er geen enkele politieke verantwoordelijkheid hoefde te worden genomen, zegt alles over u. Het was een vette rode kaart, maar zelfs een gele kaart trok u niet. En nee, ik zeg het nog maar eens: mensen wegsturen is geen doel op zich. Gelukkig niet, maar de wijze waarop in Maastricht alles in de “coalitie boezem” wordt weggeredeneerd siert u niet, en is bovendien slecht voor het aanzien van de stad en politiek. Het is koren op de molen van de schreeuwers in de politiek. We zullen over anderhalf jaar bij de verkiezingen zien waar dit alles toe leidt.

Voorzitter, zo’n begroting halverwege is ook een mooi moment om een beperkte politieke balans op te maken zoals ik hierboven al even deed. Maar er is meer. We hadden een milieuzone die in de ballenbak eindigde terwijl er toch de nodige centjes in het voortraject zijn gestopt en waarbij de wethouder zelfs eigenstandig de autoloze zondag de nek omdraaide om dit geld ook in het onderzoek voor de milieuzone te stoppen. We hadden een hoop gedoe over de omgevingsvisie, waar mensen zich nauwelijks gehoord voelden. We hebben Limmel dat speelbal lijkt te worden van “geef iedereen van de coalitie een hapklaar brokje”.

We hebben een carwash die we voor miljoenen gaan verplaatsen, want stel je voor dat iemand z’n auto wast tussen de Praxis en de Gamma. We gooien het Landbouwbelang in de uitverkoop. En nee, niet aan de hoogste bieder, maar aan de op één na hoogste. Dag cultuur, welkom grootwinkelbedrijf.

En we hebben het sociaal domein waarop we eerst gaan bezuinigen om dan met een visie te komen. We voeren PGB in terwijl de weten dat daar de grootste fraude plaatsvindt. En het bedrag dat daarvoor in de begroting staat, is veel hoger dan door KPMG aangegeven. Alles voor een sluitende begroting toch!?

En ja, de PvdA is blij dat u onze motie over een gezin, een plan, een regisseur heeft overgenomen. Al is het natuurlijk van de zotte dat Maastricht dat 5 jaar na de decentralisaties nog niet had ingevoerd.

En als klap op de vuurpijl bleek gisteren dat het geblunder ten opzichte van de burgers gewoon doorgaat. WMO besluiten met terugwerkende kracht toepassen. Eerstejaars stof rechten, maar kennelijk niemand op het stadhuis die wakker werd. Schrijnend. De nieuwe wethouder mocht het gaan uitleggen, maar ik zou het wel eens van die andere verantwoordelijke wethouders willen weten. Wat vindt u nu hier nu van? Hoe kan dit? Denkt u echt dat wij nog geloven dat u orde op zaken kunt stellen?

Voorzitter, het is u weer gelukt het tekort op te laten lopen. Bent u wel “in control”? Ik heb begrepen dat daar door deze en gene ook wel uitspraken over zijn gedaan, namelijk dat Maastricht “niet in control” is. De PvdA zou het dan ook goed vinden wanneer eens onderzoek wordt gedaan naar de wijze waarop de begroting tot stand komt. Ook zou daarbij de vraag moeten worden gesteld of we “in control” zijn. En nee, de PvdA gaat niet pleiten voor het wederom inschakelen van een externe deskundige, daar geven we al veel meer geld aan uit dan ons lief is. Nee, laat de Rekenkamer maar eens onderzoek doen naar de totstandkoming van onze begroting en de wijze waarop we “in control” zijn.

Maar goed voorzitter, de eerste motie van de PvdA gaat dus over een begrotingsonderzoek (en is dus een verzoek aan de overige raadsleden):

 VERZOEKT DE GEMEENTERAAD

  • De Rekenkamer te verzoeken een onderzoek te starten naar de totstandkoming van de Maastrichtse begroting ten einde te kijken in hoeverre we “in control” zijn en mogelijke lessen voor de toekomst te trekken.

Lees hier de volledige motie: PvdA Motie rekenkameronderzoek begroting

Voorzitter, mijn schoenen vielen toch wel uit toen ik wethouder Janssen bij bestuursrapportage hoorde zeggen dat de inhuur externen nog meer gaat oplopen. De reden hiervoor ligt kennelijk in het op orde krijgen van het sociaal domein. Dat vinden wij een bijzonder slecht excuus. Het is echt niet uit te leggen dat een grote organisatie als de gemeente Maastricht dit niet kan. Wat voor janboel heeft u er dan toch van gemaakt? Het betekent immers dat u naast uw keuze voor een zesde wethouder nog meer geld gaat uitgeven en dat in een tijd waarin iedereen de broekriem stevig aan moet trekken.

Bovendien vragen we ons af waar die meer dan drie ton apparaatskosten sociaal domein vandaan komen die ineens in de bestuursrapportage opduiken. Waar is dat geld aan besteed? Zijn er extra mensen ingehuurd of kreeg er toch iemand geld mee omdat het vertrek minder vrijwillig was dan werd gesteld?

Of kijk naar communicatie, de beloofde bezuiniging van 1 ton wordt gewoon niet gehaald. Wanneer gaat die bezuiniging gehaald worden?

Dit is al helemaal niet uit te leggen, omdat in deze begroting fors in de infrastructuur van de Maastrichtse burger wordt gesneden. Waar fors wordt gesneden op de preventieve zorg (waarvan u zelf ook nog aangeeft dat het zomaar eens een negatief effect zou kunnen hebben). Waar cultuur het kind van de rekening wordt. Waar u Kumulus zonder plan sloopt. Waar speeltoestellen als we pech hebben gewoon verdwijnen. En waar u als klap op de vuurpijl een max zet op de opvang van daklozen in een tijd waarin deze groep juist schrikbarend toeneemt. Wordt Maastricht dan straks de stad waar mensen onder de brug moeten slapen?

Want mochten we hebben al hebben gedacht dat na de prebegroting het bezuinigen op het sociaal domein voorbij was? Nou nee hoor, de hierboven genoemde max op de opvang, bezuinigen op het kloppend hart in de buurt en stoppen met sociale teams komen er nog gewoon bij. U klopt het cement steeds meer uit deze samenleving.

En ja, voorzitter, de coalitiepartijen hebben bij de prebegroting de pijn een beetje verzacht. We hebben daarom ook ingestemd met het amendement. Maar het eerlijke verhaal is ook dat dit na de grote woorden die tijdens de raadsronde vielen over de bezuinigingsvoorstellen een beetje klonk als een kefje van een keeshondje, waar wellicht eerder een pitbull op z’n plaats was geweest.

Voorzitter, de PvdA zal wederom een motie inhuur externen indienen. De PvdA is overigens boos dat de door de wethouder toegezegde brief over de inhuur externen er nog niets is. De vier miljoen die onze motie oplevert mag wat ons betreft besteed worden aan een plan voor ondernemers in coronatijd. Wij zien namelijk meer heil in het financieel ondersteunen van ondernemers, dan het waanzinnig slechte voorstel van dit college om tijdens de Tweede Kerstdag meer mensen naar de stad te trekken. Een overheid dient het goede voorbeeld te geven. U geeft een bijzonder slecht voorbeeld.

Roept het college op om

  • Structureel € 4 miljoen te bezuinigen op de externe inhuur van personeel;
  • Dit geld te gebruiken voor de uitvoering van een plan om ondernemers in Coronatijd te helpen

– Indien er redenen zijn deze norm te overschrijden, de gemeenteraad dan eerst te consulteren.

en gaat over tot de orde van de dag

Lees hier de volledige motie: PvdA Motie inhuur externen en ondernemersplan Corona

Voorzitter, we zijn benieuwd hoe “de man van het geld” denkt over het heffen van reclamebelasting en precariobelasting in coronatijd? Gaat u daar nog iets in doen? En als Corona nog veel langer gaat duren want doen we dan met al die instellingen en organisaties die vastgoed van ons huren?

En wat vindt de wethouder van het geld er eigenlijk van dat er telkens maar weer uit het vruchtboomfonds wordt gesnoept? Coalitiepartner CDA spreekt altijd zo mooi over “een stad die we door willen geven”. Daar is de PvdA helemaal voor, maar een rekening doorschuiven naar volgende stadsbesturen vinden wij persoonlijk niet zo chic.

Hoe zit het met het MECC? De Muziekgieterij? Staat alles wel in deze begroting?

En ja voorzitter, de PvdA is zich terdege bewust van het feit dat we in een tijd leven waarin we ons meer dan ooit moeten aanpassen aan de waan van de dag. Corona maakt immers dat we helemaal niet weten hoe onze wereld er volgende week, volgende maand of volgende zomer uitziet. De PvdA snapt ook terdege dat het binnen die context ook voor een overheid lastig koersen is, maar juist nu is het meer dan ooit nodig om goed voor ogen te houden waar je met Maastricht naartoe wil. Wat voor visie heb je op deze stad? Hoe zorg je dat banen behouden blijven en mensen in Maastricht blijven wonen. Dat vraagt om meer visie dan het Vrijthof 11 dagen langer openstellen en dan net doen alsof de stad daarmee gered wordt.

Voorzitter, u begrijpt het al. De PvdA wordt niet blij van deze begroting. Het is treurig. Het is treurig dat een stadsbestuur er zo’n zooi van heeft gemaakt en er zo dramatisch moet worden bezuinigd. Dat is niet weg te poetsen. Ik hoop alleen dat u vanaf nu net iets beter uw best gaat doen, want Maastricht verdient zoveel beter! Maar de blunder met de WMO laat zien dat uw lerend vermogen niet heel erg groot is.

Tot slot, ik heb lang nagedacht of ik hier vandaag wil zijn. En Anita is gelukkig achter de hand. Ik ben gekomen en zit hier vandaag toch ook grotendeels voor mijn vader. Mijn grootste fan die ieder debat volgde. Hij leerde me over opkomen voor anderen en over het feit dat je de kansen moet pakken die je krijgt. Hij leerde me ook dat je van je hart geen moordkuil moet maken en dat is dan ook precies wat ik vandaag namens de PvdA doe. Deze is voor mijn vader. De man van de achtergrond maar voor één keer even op de voorgrond.

Dank u wel