Kan Maastricht zich de tram nog veroorloven?

22 april 2021

Anita van Ham: “Een stad die zo moet bezuinigen, kan het niet verkopen om nog eens extra miljoenen aan de tram uit te geven. De tram lijkt steeds meer te ontsporen. Nu weer dreigt er een enorme kostenoverschrijding. Gaat nu eindelijk de stekker er eens uit?”

Verschillende partijen in de gemeenteraad waren perplex om uit Dagblad De Limburger te vernemen, dat het tramproject € 58 mln. duurder gaat uitvallen, waarvan € 20 mln. voor rekening van de gemeente Maastricht zou komen – als de gunning door zou gaan -. Dat gegeven is nu in de openbaarheid gekomen en aannemelijk is dat de komende tijd nog meer naar buiten komt. Reden genoeg om vragen te stellen, omdat deze vragen gelet op de financiële situatie van Maastricht niet boven de markt kunnen blijven hangen.
Wij zijn van mening dat het helder is, dat de stad met een structureel tekort van ca. € 32 mln., daar geen geld voor heeft. We willen dan ook niet worden meegetrokken in de kolk waar we nu in dreigen terecht te komen. En we willen ook ons vruchtboomfondsgeld, dat nu aan de algemene middelen is toegevoegd, niet hiervoor aanwenden. Dit project lijkt een bodemloze put, met weinig draagvlak. Ook politiek gezien kan de vraag worden gesteld hoeveel draagvlak er werkelijk is. Het commitment lijkt meer op een harde afspraak binnen de coalitie, dan dat de tram werkelijk door een meerderheid van de raad wordt gedragen.

We hebben de volgende vragen:

1. Hoe lang weet u al dat het tramproject voor onze stad ongeveer € 20 mln. meer gaat kosten, indien deze inschrijver de opdracht wordt gegund? Graag een datum.

2. Wanneer zou u de raad hierover (evt. vertrouwelijk) hebben geïnformeerd als het niet in de krant had gestaan?

3. Heeft u enig idee hoe dit nieuws naar buiten is gekomen?

4. Vindt u het feit dat er nu informatie naar buiten is gekomen geen reden om alsnog meer open en transparant richting raad en stad te zijn? Nu lijkt er immers een zwaard van Damocles boven de stad te hangen.

Er is maar 1 “kandidaat” schrijft De Limburger. Eén inschrijver betekent geen concurrentie en mogelijk een hogere prijs; in casu valt het project dan € 58 mln. duurder uit. Dat betekent niet dat de aanbestedende partij de plicht heeft tot gunning, ze kan de opdracht ook terugtrekken (Croce Amica arrest d.d. 11-12-2014). Wat ons betreft is dit wel het moment om dat te doen.

5. We nemen aan dat nu de Lijn aanbestedende partij is, dit niet betekent dat Maastricht dan maar moet instemmen met 20 mln. extra? Welke beslissingsbevoegdheden heeft u bij die aanbesteding bedongen?

6. Kunnen wij de bestuursovereenkomst tussen partijen ontvangen?

7. Wat is afgesproken met de Vlaamse kant (de Lijn) en welke limiet heeft u gesteld m.b.t. tot het bedrag waarmee de gemeente Maastricht akkoord gaat, rekening houdende met het door de meerderheid van de raad gevoteerde bedrag van € 62,5 mln.? En wat is afgesproken over de vraag of met deze enige inschrijver een overeenkomst wordt af gesloten? We mogen er toch vanuit gaan dat u niet de vrije hand heeft gegeven aan de Lijn w.b. de aanbesteding en gunning?

8. Aangegeven wordt dat de tram € ca 20 mln. meer gaat kosten. De Raad heeft u een budget van 62,5 mln. ter beschikking gesteld, boven dat bedrag moet u terug naar de Raad. Wanneer had u dat willen doen of bent u van mening dat u dat bedrag buiten de raad om kunt overschrijden?

9. Hoeveel geld is tot nu toe al uitgegeven (of gereserveerd) van die € 62,5 mln., zonder die € 20mln hoger uitvallende kosten?

10. Als er maar één inschrijver is, betekent dat niet dat de aanbestedende partij de plicht heeft tot gunning, ze kan de opdracht ook terugtrekken. Is dit en de hogere kosten van € 20 mln. voor u een aangrijpingspunt om met het project te stoppen?

11. Op 2 april meldde de krant dat u de Vlaamse minister Lydia Peeters “het mes op de keel zet” om de afspraken over de tram na te komen, i.v.m. de lopende aanbesteding. Ze moet duidelijkheid geven over het Hasseltse tracé, i.v.m. de gunning. Wist u op 2 april en op het moment dat u minister Peeters opriep duidelijkheid te verschaffen.

over het tracé, dat de prijs van de inschrijver voor Maastricht 20 mln. hoger uit viel?

welk belang had u nog om de minister onder druk te zetten, als u wist dat het project voor Maastricht 20 mln. hoger uitviel en dus “mission impossible” is?

12. Wist de gedeputeerde van de Provincie ook dat de tram voor Maastricht € 20 mln. of meer meer zou gaan kosten? Heeft er wel een terugkoppeling naar de statenleden plaatsgevonden?

13. In het krantenartikel van 2 april staat dat er “gedoe” is om het tracé van Hasselt, maar was het gedoe niet eerder om die € 20 mln. hogere kosten?

14. Stel voor dat de bedragen van € 58 mln. en € 20 mln. niet in de krant waren gekomen, en het tracé was komen vast te staan, had u ons dan enkel gemeld dat de gunning was geslaagd en ons de hogere kosten van 20 mln. pas op een later moment meegedeeld? En had u ons dan medegedeeld dat we “verplicht” waren mee te doen ondanks de hogere kosten?

15. Op welk moment denkt u zelf dat we een einde moeten maken aan dit project vanwege de uit de pan reizende kosten en de financiële situatie waarin wij verkeren?

16. Bent u het met ons eens dat er om de tafel moet worden gezeten met Vlaanderen om een punt achter dit project te zetten?