Onzinnige WOB-verzoeken: stop misbruik Wet Dwangsom

Te vaak worden gemeenten bestookt onder onzinnige informatieverzoeken, waaraan ze in veel gevallen onmogelijk kunnen voldoen. Aan deze verspilling van belastinggeld door misbruik van de wet dwangsom moet een einde komen. Het is onacceptabel dat een kleine groep mensen zichzelf zo verrijkt ten koste van anderen. Een dwangsom eisen bij zo’n verzoek zou dan ook niet langer moeten kunnen. Ik roep minister Ronald Plasterk op snel actie te ondernemen tegen deze praktijken.

De wet dwangsom dwingt een overheid om tijdig informatie te leveren of een besluit te nemen als mensen daarom vragen. Is de gemeente te traag of onvolledig, dan krijgt de gedupeerde burger een vergoeding. Dit is zeer terecht. De overheid staat ten dienste van de burger en daarbij hoort transparantie. Helaas maken steeds meer mensen misbruik van de wet. De PvdA wil dit misbruik snel aanpakken: het gat in de wet moet zo snel mogelijk worden gedicht.

Misbruik van de wet dwangsom is een groot probleem. Vooral gemeenten worden overstelpt met oneigenlijke verzoeken en onzinnige vragen, en dat kost bakken met geld. Door slecht zichtbare en onzinnige verzoeken in te dienen die gemeenten onmogelijk kunnen inwilligen, graaien deze mensen gemeenschapsgeld weg. Dat gaat ten koste van burgers die overheidsinformatie nodig hebben omdat ze anders in de problemen komen. Dat accepteert de PvdA niet. Ik wil dan ook van de minister weten hoe en op welke termijn hij dit probleem gaat aanpakken.

Hieronder enkele voorbeelden uit de gemeente Gilze-Rijen, die een beeld geven van het soort informatieverzoeken dat gemeenten in ons land krijgen:

‘Exacte opgave te verstrekken van het aantal hele en halve straattegels en klinkers (inclusief sluitstenen)’

‘Alle taxatierapporten van alle adressen in uw gemeente vanaf het moment dat uw gemeente ontstaan is. Ook zou ik graag alle documenten zien die te maken hebben met de totstandkoming van deze rapporten en alle correspondentie hierover met alle betrokken partijen’

‘Alle documenten van uw geluidsbeleid ontvangen van de afgelopen 40j aar of sinds de start dat u dit doet in uw gemeente. Hierbij graag de cv’s van de ambtenaren die hier aan gewerkt hebben’

Mijn Kamervragen aan de minister van Binnenlandse Zaken:

1. Kent u het bericht ‘Gemeenten weigeren Wob-verzoek via e-mail en fax’ en herinnert u zich de vragen van de leden Fokke en Oosenbrug (beiden PvdA) over het misbruiken van de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB) (antwoord ontvangen 4 oktober 2013)?

2. Kent ook u andere signalen van met name gemeenten die gedupeerd zijn door personen die de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB) menen te moeten gebruiken voor onzinnige verzoeken die alleen bedoeld zijn om zichzelf te verrijken en waarbij het in geen geval daadwerkelijk om de gevraagde informatie gaat? Zo ja, deelt u dan ook de indruk dat dit probleem door gemeenten nog nauwelijks langer hanteerbaar is? Zo nee, hoe kan dat?

3. Wanneer hebben u de eerste signalen over structureel oneigenlijk gebruik van de WOB ten behoeve van het verkrijgen van een dwangsom bereikt? Wat hebt u, anders dan het onderzoeken van het probleem, gedaan om het ook daadwerkelijk op te lossen?

4. Deelt u de mening dat de ergerniswekkende aard en omvang van het genoemde probleem vraagt om een snelle en doortastende oplossing? Zo ja, waar had u aan gedacht en op welke korte termijn komt die oplossing? Zo nee, waarom niet?

5. Deelt u de mening dat het uitzonderen van de WOB van de dwangsomregeling uit de Algemene wet bestuursrecht, zoals ook voorgesteld in het wetsvoorstel Open overheid ( 33328, Voortman c.s.) een oplossing van het genoemde probleem biedt? Zo ja, deelt u dan ook de mening dat deze oplossing niet kan wachten op de afronding van de parlementaire behandeling van dat wetsvoorstel, maar eerder moet worden doorgevoerd? En zo ja, op welke termijn kunt u dat bijvoorbeeld door middel van een spoedwet, regelen? Zo nee, waarom niet?

Berichtgeving in Metro 29-01-14