In samenwerking met City Magazine Maastricht ontwikkelde PvdA Maastricht de rubriek “Stadsdocument” waarin verschillende thema’s die de komende tijd spelen in Maastricht onder de loep worden genomen.
Aflevering 1 van Stadsdocument gaat over de prebegroting. Maastricht moet bezuinigen, maar hoe?
City Magazine Maastricht, 2020, nr. 7
Wat staat Maastricht te wachten?
Maastricht moet € 25,6 miljoen bezuinigen. De wijze waarop het college dat wil doen, is vastgelegd in een document dat de prebegroting heet. Deze prebegroting is te vinden op de website van de gemeente. Op 24, 25 en 26 augustus komen de verschillende onderwerpen in de raadsrondes aan de orde en op 1 september moet de raad van Maastricht definitief besluiten over het bezuinigingspakket.
We praten erover met Manon Fokke van de PvdA
Er moeten forse bezuinigingen gaan plaatsvinden. Bleek uit het rapport van KPMG (KPMG Nederland maakt deel uit van een internationaal netwerk van accountants- en advieskantoren) nog dat de stad jaarlijks €6 miljoen tekort zou komen, inmiddels staat de teller op meer dan € 25 miljoen, en dan zijn de incidentele financiële gevolgen van Corona nog niet eens meegerekend. Manon Fokke: “De voorstellen die het college op dit moment heeft voorgelegd aan de gemeenteraad, gaan de stad op vele vlakken raken, van cultuur tot volksgezondheid. Wat vooral lijkt te ontbreken is een visie op de stad. Er lijkt tamelijk lukraak voor bezuinigingen te zijn gekozen, de samenhang ontbreekt. Bovendien is volstrekt onduidelijk wat de bezuinigingen op de lange termijn voor bijvoorbeeld preventieve volksgezondheid betekenen.”
De PvdA is op z’n zachtst gezegd nogal verbaasd over het pakket. “Als je zo fors moet bezuinigen en zo stevig snijdt, moet je heel goed nadenken over de gevolgen van die maatregelen. Het is uitermate teleurstellend dat dat niet is gebeurd. Er is nog niet eens een begin van een visie,” zegt Manon. De PvdA zou het college dan ook het liefst willen terugsturen naar het stadhuis om voor de begroting in november met een beter en onderbouwd plan te komen. Als daar geen meerderheid voor gevonden wordt, dan gaat de PvdA zich stevig inzetten om de grote angels eruit te halen die mensen gaan raken; de bezuiniging op de (preventieve) zorg, het wegbezuinigen van Jazz Maastricht en Musica Sacra maar ook de drastische bezuiniging op RTV Maastricht. Om nog maar te zwijgen over de extreme tariefsverhogingen in de sport waardoor je zeker weet dat je Maastricht niet in beweging krijgt en sporten voor velen onbetaalbaar zal worden. “We willen vooral openheid geven en mensen meenemen in wat er staat te gebeuren, waar subsidies naar toe gaan en waar op bezuinigd gaat worden. We willen aan de stad uitleggen wat dit alles betekent.”
Grote twijfels over het functioneren van het Sociale Domein
KPMG heeft na onderzoek aangegeven dat het Sociale Domein niet op orde is, zelfs een rommeltje is. Manon zegt daarover: “De PvdA vindt dat een hele ernstige constatering. Het gaat in het Sociaal Domein om veel geld dat nodig is om de kwetsbare mensen in onze stad te helpen. Dan kan het niet zo zijn dat je maar wat doet.” Ook het dossier over de zorggelden maakt voor de PvdA duidelijk dat er veel geld verloren is gegaan in Maastricht. Geld dat voor de zorg bedoeld was, is wellicht helemaal niet naar de zorg gegaan. “In de prebegroting staat geen enkele zin over hoe we het Sociaal Domein dan wel op orde moeten krijgen, hoe we completere informatie kunnen verzamelen, beter kunnen controleren waar het geld heen gaat en daardoor veel gerichter kunnen gaan sturen. Maar de meest fundamentele vraag blijft: hoe kan het dat KPMG onderzoek doet naar het Sociaal Domein en aangeeft dat er zes miljoen nodig is en nog geen half jaar later blijkt uit de prebegroting dat er vijfentwintig miljoen nodig is. Wat heeft KPMG gemist? Als er wordt uitgevoerd wat er daadwerkelijk in staat, zal dat dramatische gevolgen voor vele onderdelen van de stad hebben.” Aldus Manon.
2021 als overgangsjaar
De PvdA vraagt zich daarom ook oprecht af of ze met deze prebegroting moeten instemmen. “Misschien moeten we met de Provincie goede afspraken maken over onze begroting,” zegt Manon. “De Provincie is immers de financiële toezichthouder. Moeten we voor 2021 wel een sluitende begroting presenteren? Daarnaast moet er stevig gelobbyd worden in Den Haag, want er moet op het Sociaal Domein zeker geld bij. Vanaf 2023 kunnen we de Jeugdzorg en de WMO opnieuw aanbesteden, daar is veel winst te halen. We moeten van de bijna tweehonderd zorgaanbieders af, dat is oncontroleerbaar en kost heel veel geld. Ga bijvoorbeeld naar dertig aanbieders en wees streng op wie je contracteert.”
De PvdA ziet 2021 dan ook vooral als overgangsjaar: “De vraag die dus op de agenda zou moeten staan is hoe je dat overgangsjaar weet te overbruggen. Kies je daarbij voor maatregelen met een structureel karakter die burgers rechtstreeks raken of kijk je welke investeringen je bijvoorbeeld kunt uitstellen waardoor je voor 2021 minder geld hoeft uit te geven? Waarom koop je bijvoorbeeld de Carwash op Belvedère uit voor € 3 tot € 4 miljoen? Als je op het geld moet letten zou dat bijvoorbeeld de eerste investering moeten zijn die op de schop gaat. En waarom geven we op jaarbasis € 14,5 miljoen uit aan de inhuur van externen? Als het water je aan de lippen staat, is dat toch het eerste waar je als stad fors op moet bezuinigen.”
