Wonen in Maastricht. Hoe groot is de invloed van de burgers op de omgevingsvisie van de gemeente? Wat is de rol van de buurt? We praten erover met Anita van Ham en Henri Borgignons van de PvdA Maastricht en met Chris Meys, voorzitter van Stichting Buurtbalans.
“Neem Limmel,” steekt Henri Borgignons van wal. “Daar wringt de schoen al jaren, de balans is er zoek. In 2010 werd in het Wijkontwikkelingsplan Limmel gesteld dat er meer koopwoningen moesten komen voor de middenklasse, maar inmiddels is dit plan volgens de gemeente door recente ontwikkelingen achterhaald.” Maastricht worstelt met de vraag waar nieuwe sociale woningbouw gerealiseerd kan worden. Limmel is een kwetsbare buurt, geïsoleerd gelegen en op het enige vrije deel wil de gemeente een P&R plaats maken. Terwijl dit juist een gebied is waarop nog woningbouw mogelijk is. Het College en de coalitiepartijen weigeren om zwart op wit te zetten dat dit gebied benut gaat worden voor ‘wonen’. Volgens de PvdA lijkt het belang van de burger uit het oog verloren te worden. “Zo voelt de burger het ook,” zegt Chris Meys, “de burger voelt zich niet gehoord. Kijk maar naar de binnenstad, daar heeft het kooptoerisme prioriteit ten opzichte van wat de bewoners willen.”
Den Haag heeft geld om de boel schoon te maken. Maar Maastricht doet hier niets mee.
“Het is bekend,” vertelt Henri, “dat zowel het Zinkwitterrein als het Tregaterrein verontreinigd zijn. Wij als PvdA hebben een motie ingediend om beide terreinen te saneren.” “Immers,” vult Anita van Ham aan, “er ligt één miljard in Den Haag, daarvan is driehonderdtachtig miljoen in de eerste tranche vrijgekomen om vervuilde grond die niet rendabel is, rendabel te maken. Vraag iets van dat potje geld om de boel schoon te maken. Maar Maastricht doet hier niets mee.” Het Tregaterrein is inmiddels eigendom van NaGa Solar en Zinkwit is van Mourik. “Ze moeten samen kijken naar saneringsregelingen en onderzoeken wat ze voor elkaar kunnen betekenen,” stelt Chris. “Mourik is gespecialiseerd in sanering, NaGa in zonnepanelen. Als zij samen rond de tafel gaan met Buurtraad Limmel kunnen ze een plan ontwikkelen voor vijfhonderd duurzame woningen.
Dan krijg je veel subsidie, zowel voor de sanering als voor de huizen. Dien dit plan in bij een Stadsronde, laat de Raad dit soort mooie voorbeelden zien.” “Ja,” beaamt Anita, “hoe meer plek voor wonen, hoe minder gelegenheid voor andere functies. Bouw huizen met zonnepanelen erop in plaats van terreinen vol te zetten met zonnepanelen!
” Kom de buurten tegemoet en laat ze niet zwemmen!
Henri neemt ons van Limmel mee de brug over naar het Landbouwbelang en Sappi Zuid: “Hier komt op termijn een heel nieuw woonkwartier. Het Landbouwbelang biedt veel mogelijkheden, daar wil men iets ontwikkelen op cultureel maatschappelijk gebied. Het stuk vanaf daar tot aan de andere kant waar de fabrieken staan, wil men gaan gebruiken voor wonen. In feite trek je de Maasboulevard door tot aan de Fransensingel. Dat is een uniek stukje Maastricht, ‘Parijs aan de Maas’, waardoor deze grond ontzettend duur is. Het worden dus woningen voor de ‘Happy few’. Verlies echter niet uit het oog dat er de komende jaren grote behoefte is aan sociale huurwoningen en dat die niet gerealiseerd kunnen worden om milieutechnische redenen. En kijk naar Gerlachus. Je wordt toch woest als je ziet wat daar gebeurt. Mooie appartementen voor onze ouderen worden onderdeel van vastgoedtransacties waardoor de huurprijzen de pan uit rijzen. Stuitend.”
“Daarom,” verklaart Anita, “daarom zitten wij zo bovenop dat wonen. De PvdA is er voor mensen uit alle lagen van de maatschappij, daarom vechten wij ervoor dat iedereen moet kunnen wonen. Het gaat niet alleen om Limmel, maar ook om de Tongerseweg, het Vrijthof. Ook daar hebben mensen overlast van diverse factoren. En dan kom je weer op het punt: wat voor een stad wil je zijn? Daarbij is de mening van de bewoners belangrijk. Kom de buurten tegemoet en laat ze niet zwemmen!
Buurten komen op voor een breder geheel, maar een groot deel van de politiek legt dit naast zich neer.
Maar hoe groot is dan de invloed van buurten, dus burgers, op de gemeentelijke politiek? “Wij zijn actief en krijgen veel steun van de ondernemers, onderwijsinstellingen, instanties en verenigingen,” zegt Chris. “We hebben dus grote draagkracht maar de Gemeente doet hier nauwelijks iets mee. Eén van de doelen die het Rijk heeft gesteld is vergaande burgerparticipatie. We zien nu dat er van al die overleggen tussen de buurtraden en Buurtbalans met de Gemeente nauwelijks iets is overgebleven, er wordt niets gedaan met hun input, terwijl de buurten een gezamenlijke eenduidige visie op wonen in Maastricht hebben. Ook wordt er niet geïnformeerd bij experts. Buurten komen op voor een breder geheel, maar groot deel van de politiek legt dit naast zich neer.”
In de omgevingsvisie moeten burgers actief worden meegenomen. Dat is dus net iets anders dan een visie vanachter de tekentafel verzinnen. Waar is het samen? En hoe zit het dan met de zogenaamde omgevingsvisie? “
Dat is een langetermijnvisie die je niet zo maar kunt wijzigen,” legt Henri uit. “De omgevingsvisie is een integraal document waarin verschillende dingen zijn opgenomen zoals wonen, verkeer, economie, duurzaamheid. Hierin zit ook de woonvisie tot 2020, echter, deze is vastgesteld zonder actueel woonprogramma. Provinciaal en nationaal is hier heel veel aandacht voor, vooral ook met betrekking tot sociale huur en kwetsbare buurten. En wat gebeurt er in Maastricht? Hier wordt gewerkt met oude gegevens, terwijl er tekorten in de woningbouw zijn. In die visie moet zeker ook de burgerij worden meegenomen en dus moet deze niet op een tekentafel op het Mosae Forum bedacht worden. Dat gebeurt ons inziens nu teveel. Je hebt een woonprogrammering nodig om te kunnen plannen en een doorkijk te hebben naar 2040, zodat je weet welk soort woningen gebouwd moeten worden. In de toekomst moeten we stoppen met kijken naar grondexploitatie en meer naar wat maatschappelijk verantwoord is, samen met de burgers.”
Stadsdocument is een rubriek van City Magazine Maastricht in samenwerking met PvdA Maastricht: Stadsdocument Wonen
