Waarom ik altijd een warme trui draag

Steeds als ik bij helder weer ga wandelen op het Plateau van Margraten in de omgeving van de Keutenberg – een fijn hoog punt in het landschap dat een wijde blik garandeert – maakt mijn hart een sprongetje: al die windmolens daar in de verte! Al bijna te veel om te tellen. Ik word er blij van. Zoals ik blij word als ik waar ook in Duitsland reis en overal zonnepanelen zie. Op daken van huizen en bedrijven, langs de snelweg als een soort zonneplantages.

Tegelijkertijd ben ik bedroefd als ik wandelend op het plateau iets meer naar het oosten kijk in de richting van de pluimen van de koeltorens van het kraftwerk Weisweiler. Want ik weet: een enorme graafmachine – de grootste van de wereld – wint daar jaarlijks zo’n 22 miljoen ton bruinkool en vreet daarbij het land letterlijk op – huizen, kerken, hele dorpen en wegen. Mijn iets wat verouderde Tomtom is daar op de Autobahn nu de weg al kwijt. Het wordt niet beter, want Rheinbraun heeft een concessie tot 2044.
En toch: los van alle geologische, geografische en sociale veranderingen en niet te vergeten politieke spanningen die de bruinkoolwinning met zich heeft gebracht is één ding zeker. Heel gevaarlijk is het niet en “we” krijgen er windmolens en zonnepanelen voor terug van E.On en RWE. Veiligheid geeft een goed gevoel, zeker ook nu Duitsland na de ramp in Fukushima het abschalten van de 17 kencentrales die het land rijk is tot Chefsache heeft gemaakt.

Hoe veel droever word ik daarom van de kerncentrale in Tihange.

Verstopt in het Maasdal ten zuid westen van Luik bij de toch al grauwige stad Huy staat een tijdbom te scheuren. Letterlijk in de achtertuin van Maastricht aan de overkant van het slootje dat ons perceel scheidt van de rest van de wereld staat een zieke energiefabriek met op zijn minst één gammel reactorvat. In de politiek spreekt men over veiligheidskringen rondom de centrale – 3 km, 20 km, 30 km, meer dan 80 km – en jodiumpillen. Ja, daar horen we wat over. Maar wat doet het er toe? Met ramen en deuren sluiten, binnen blijven en een jodiumpil slikken zijn we er niet. Dat ding moet gewoon dicht. Abschalten, over, uit.

In april 1986 bij de meltdown van een reactorvat in Tsjernobyl – niet ver van Kiev, iedereen weet tegenwoordig waar en hoe ver weg dat ligt – werden binnen niet meer dan twee dagen in midden Zweden alarmerende hoeveelheden straling gemeten. In Zweden! En dat alleen maar omdat er een noordwestelijke stroming in de atmosfeer was op dat moment. In Nederland was er de goede raad om geen spinazie van de volle grond te eten. Ik weet het nog precies: ik was 16 en met de vijfde klas op schoolreis in de Provence en er belden geschrokken ouders op, we luisterden gezamenlijk naar de wereldomroep. In de omgeving van Tsjernobyl is het nu – zowat een half mensenleven verder – nog steeds zeer onverstandig om groente uit je eigen moestuintje te eten.

Wie wil dat? Niemand. Waarom hoor ik dan zo weinig protest tegen Tihange? Een scheur van 18 cm lijkt niets, maar als er wat gebeurt, is het zeer waarschijnlijk moeilijk beheersbaar. Harrisburg, Tsjernobyl, Fukushima: al drie keer in mijn leven gebeurde het ver van mijn bed en kwam het groot in het nieuws. Hoeveel keren ging het net niet mis, of net wel en kwam het niet breed uitgemeten in de media? Hoogste tijd om mijn stem te laten horen nu het gevaar onder dat bed ligt te loeren als een veelkoppig onvoorspelbaar wreed monster in het donker.

Daarom fietste ik afgelopen zondag 15 maart 2015 om 12.00 uur naar Tihange. Want daar werd die middag geprotesteerd tegen kernenergie en voor sluiting van de kerncentrale, daar in Tihange en elders in Europa. Als je ergens op de fiets binnen drie uur rustig pedaleren bent, dan is dat echt heel erg dichtbij. Minder dan 60 km! Aangeraden ontruimingszone. Dan staat die kerncentrale bij jou voor het huis in Maastricht op de stoep.

Ik heb zondag mijn stem laten horen samen met zo’n 1000 à 1200 andere bezorgde burgers. Weinig Nederlanders, nauwelijks politici. Waar waren al die mensen die vermoeden dat een paar windmolens op het Lanakerveld even buiten de stadsgrenzen een bedreiging voor de volksgezondheid zijn?!

Ik roep alle leden en sympathisanten van de PvdA Maastricht op om een volgende keer als er weer een protest wordt georganiseerd in Tihange met mij mee te fietsen en onze stem krachtig te laten horen tegen kernenergie en voor onmiddellijke sluiting van die kerncentrale. En in de tussentijd: trek een fijne dikke trui aan in protest tegen kernenergie, want ook in Nederland staat nog altijd zo’n onding in werking!

Liesbeth van Binnebeke, 16 maart 2015.
Dit stuk is op persoonlijke titel geschreven.
Het verwoordt, zo hoop ik vurig, het standpunt van heel veel PvdA-ers in Maastricht.