Stadsdocument: we moeten het samen doen.

Het is een drukte van jewelste, deze vrijdagochtend bij Kringloop Zuid. Auto’s rijden af en aan en medewerkers en vrijwilligers zijn bezig met het uitzoeken en sorteren van alle spullen die binnen gebracht worden. De toestroom van goederen is de afgelopen jaren enorm gestegen. Een direct gevolg van het huidige afvalbeleid van de gemeente Maastricht. Daarover spreken we met Addie Redmeijer en Anita van Ham, raadsleden van de PvdA Maastricht.

Veel inwoners brengen tegenwoordig liever hun spullen naar de kringloop, want daar kun je het gratis kwijt en bij het milieupark moet je betalen om je spullen te mogen afvoeren. Van de ene kant een goede ontwikkeling omdat mensen zich steeds meer bewust worden van duurzaamheid en niet meer zomaar alles weg gooien.

HERGEBRUIK IS HOT
Ook in het nieuwe ambachtscentrum (voorheen fietsbank) dat naast de kringloop ligt, is volop bedrijvigheid. Het is een mooi voorbeeld van een circulaire economie. Weesfietsen die niet worden opgehaald bij het depot of achterblijven bij woningen van corporaties komen hier terecht. Ze worden opgeknapt zodat ze een tweede of derde leven tegemoet kunnen gaan bij mensen die niet voldoende middelen hebben om zelf een fiets aan te schaffen. Zelfs accu’s van e-bikes worden onder handen genomen door een gespecialiseerde fietsenmaker en van fietsen die niet meer te repareren zijn, worden alle mogelijke onderdelen hergebruikt.

Goed voorbeeld, doet goed volgen. Daarom worden kinderen uit groep 7 en 8 van de basisschool al betrokken bij dit project: in het ambachtscentrum kunnen ze straks leren hoe ze de band van hun fiets kunnen plakken en een heus diploma halen. “Niet iedereen kan het zomaar betalen om naar de fietsenmaker te gaan voor een nieuwe band. Als je het zelf kunt maken, scheelt dat geld én afval.

Maar meer spullen naar de kringloop brengen, betekent ook een verschuiving van de kosten; want er komen helaas ook veel goederen binnen die niet geschikt zijn voor hergebruik en waarvoor de kringloop moet betalen om deze af te voeren. En om deze kosten te kunnen dekken, worden de artikelen in de winkel van de kringloop ook weer duurder.

Hogere kosten verplaatsen zich ook naar woningcorporaties. Addie ziet dat regelmatig gebeuren in zijn werk: “Een op de acht woningen is vervuild, dat is echt veel. Mensen die zich geen nieuwe meubels kunnen veroorloven, krijgen dit van familie of kennissen. Maar wat doe je dan met je oude meubels, als je de middelen niet hebt om deze af te voeren naar het milieupark? Dan stapelt het zich op, bijvoorbeeld in de tuin, en moet de woningcorporatie uiteindelijk ingrijpen.”

HET BELEID MOET OP DE SCHOP…
In een maatschappij waarin alles duurder wordt en een derde van de inwoners van de stad het vaak niet meer kan betalen, is het noodzaak om te zoeken naar een nieuwe balans in beleid. Juist ook om te voorkomen dat situaties als deze escaleren.

“Er is grote behoefte aan het gratis ophalen van grof vuil in de wijk, dat is niet alleen maar een luxe probleem, daar is echt vraag naar.” Anita ondervond zelf dat het laten ophalen door de gemeente (op afspraak) niet goedkoop is: € 67,50 voor een oud bankstel, een barbecue en een salontafel. “Dat kan echt niet iedereen zich permitteren. Maar we kunnen ook niet alles gratis ophalen. Je kunt het geld maar één keer uitgeven en dus zullen er keuzes gemaakt
moeten worden. Zodat we de mensen die het het hardste nodig hebben, zoveel mogelijk tegemoet kunnen komen.”

…MAAR WE MOETEN HET WEL SAMEN DOEN
Om het kader voor het nieuwe afvalbeleid vast te stellen, zijn er verschillende rondes geweest om input te verzamelen onder burgers en belanghebbenden. Ook is er gekeken naar buurgemeenten zoals Meerssen. Welke systemen worden daar gebruikt die misschien ook in Maastricht al een oplossing op korte termijn kunnen bieden?

Voor de PvdA is het belangrijk om een balans te vinden tussen wat inwoners zelf kunnen doen en wat de verantwoordelijkheid is van de gemeente. “We zien echt wel dat Maastricht afval beter is gaan scheiden” zegt Anita, “maar we denken nog te gemakkelijk ‘als het niet in de container past, dan zet ik het er wel naast’. Daardoor ontstaan doembeelden van vervuilde perrons waardoor mensen gaan denken ‘de milieuperrons worden niet leeg gemaakt’, terwijl dat wél zo is. Sommige zelfs twee keer per dag. Dat is wel een stukje verantwoordelijkheid dat meer naar de mensen toe gecommuniceerd mag worden.”

Want we kunnen niet alles afschuiven op de gemeente, we zullen het samen moeten doen. Je helpt niet alleen de maatschappij, maar ook jezelf als je je afval goed scheidt want je hebt minder restafvalzakken nodig en dus minder kosten. Gedragsverandering kost tijd, maar door de burgers zoveel mogelijk te faciliteren met voldoende milieuperrons en informatie door bijvoorbeeld de Milieu App, kan iedereen zijn verantwoordelijkheid nemen en een steentje bijdrage.

Goed voorbeeld doet goed volgen? Zeker weten! Kijk naar de mensen in de wijk die zich verantwoordelijk voelen en uit hart voor de buurt dagelijks de perrons opruimen en schoonhouden. Of praat eens met kinderen over dit thema. Zij komen vaak met verrassende ideeën. Draag bij als er om input gevraagd wordt bij het bepalen van het nieuwe beleid. En laten we samen proberen de negatieve spiraal op social media te doorbreken door juist trots een foto van een schoon milieuperron te posten, dankzij die betrokken buurtbewoner. Want we zullen het samen moeten doen.