Begroting 2018: PvdA zet in op buurten, aanpak van armoede en op cultuur

De begroting 2018 wordt op 14 november 2018 door de gemeenteraad behandeld. U kunt hier de inbreng uitgesproken door fractievoorzitter Anita van Ham in eerste termijn en de door de PvdA Maastricht ingediende moties lezen.

Voorzitter, vandaag bespreken we alweer de vierde begroting van dit College.
En voorzitter, ik wilde vandaag positief beginnen, dus ik heb oprecht gezocht naar successen specifiek door dit College geïnitieerd of gerealiseerd waarmee ik hen kan complimenteren. Iets waar dit College de stad mee vooruit geholpen heeft of nu klaar zet voor het komende stadsbestuur. Voorzitter, ik kom daarbij helaas niet veel verder dan een stevige investering in het MECC, een boulodrôme (ook nog eens duurder dan afgesproken) en een aantal zogenaamde sportevenementen waar de Maastrichtenaar hooguit 1 keer per jaar aan mag meedoen of aan de kant staat te kijken, maar die in feite verkapte citymarketing zijn.

Voorzitter, dit lijkt toch eerder op 4 jaar op de winkel passen. De successen, onder meer de A2, de Noorderbrug en Belvedère zijn immers allemaal onder vorige coalities bedacht. Ook dit jaar, voor een vierde keer op een rij, moeten we dit weer constateren.
En als we dan beter kijken in winkel van dit college, dan zijn er nog veel zaken waarvan dit College zelf zegt dat we er nog lang niet zijn. En dat doet de vraag rijzen: wat heeft u dan de afgelopen vier jaren gedaan?

Om te beginnen met werk. We weten dat het hebben van een baan simpelweg de grond is onder je voeten. En je voelt je kwetsbaar als dat wegvalt. Dat heb ik persoonlijk, als burger van Maastricht, aan den lijve meerdere malen ondervonden. En hier komt het College jaar in jaar uit met cijfers die niet om over naar huis te schrijven zijn. En dat terwijl de bedrijven vacatures te over hebben. Die aansluiting – van werkzoekenden en van onderwijs – op de arbeidsmarkt, die blijft alsmaar uit. En dat terwijl dit het nu echt de tijd is dat we het tij keren.
De PvdA heeft het College in het verleden herhaaldelijk verzocht hier werk van te maken, de laatste keer nog bij de behandeling van de Kaderbrief. Zonder concreet resultaat. We zijn blij dat de Provincie de handschoen wél heeft opgepakt.

Voorzitter, het College erkent dat er bovengemiddeld veel armoede is in deze stad – in de begroting terecht beschreven als dreiging voor een sociaal isolement van de meest kwetsbare burgers. Dan horen en zien we het College de vele particuliere initiatieven toejuichen. Maar heeft de wethouder niet, net als de PvdA, enorme plaatsvervangende schaamte dat dergelijke initiatieven als paddenstoelen uit de grond schieten? Natuurlijk zijn we blij dat er mensen in deze stad opstaan om anderen te hulp te schieten. Maar laten we niet om de hete brij heen draaien: ze zijn er ook omdat er kennelijk behoefte aan is. Omdat dus kennelijk de overheid steken laat vallen. Wethouder, willen we echt terug naar de charitas van de vorige eeuwen? Dit College en deze coalitie hadden wat de PvdA betreft toch echt steviger op het armoedebeleid moeten inzetten en het niet zover moeten laten komen dat er de laatste weken bijna wekelijks een club opstaat die zich met armoede in onze stad bezig gaat houden.
Ik kom hier in mijn tweede termijn op terug, mogelijk met een motie.

Voorzitter, een andere groep kwetsbare burgers zijn zij die afhankelijk zijn van zorg. Mensen die het simpelweg niet meer alleen redden. Vorig jaar heeft de PvdA al aangegeven zich zorgen te maken over de situatie bij Mosae. Linksom of rechtsom, gedoe binnen de organisatie heeft z’n weerslag op de zorg. Op de medewerkers en op de cliënten. Volgens wethouder Gerarts was er vorig jaar toch echt niks aan de hand. Een paar maanden later vond wethouder Willems dat er kennelijk wel wat aan de hand was, want hij ging praten met Mosae. Vervolgens werd het weer stil. Voorzitter, we horen graag wat daar uit is gekomen. Wij krijgen namelijk berichten dat de aanbesteding opnieuw door Mosae is gewonnen. We horen graag of dat zo is en wat dit College eraan heeft gedaan om de aangekaarte zorgen uit de wereld te helpen. Wij horen namelijk ook dat Mosae nog steeds erg veel moeite heeft om de vacatures ingevuld te krijgen. Dit terwijl tegelijkertijd bestaande contracten niet verlengd of niet blijvend worden uitgebreid.

Ik kom op de Jeugdzorg. Wat de PvdA betreft moet de zorgvraag voorop staan en niet de bezuinigingstaak. Ook hier wordt juist bij de kwetsbaarste groep een toets toegevoegd om te kijken of ze de zware zorg wel nodig hebben. Is dit echt verantwoord?

Voorzitter, de Partij van de Arbeid Maastricht wil ook bij deze begroting weer pleiten voor het koesteren van een grote groep vrijwilligers die ons inziens onmisbaar zijn, namelijk de buurtkanjers. Ik bedoel hier de buurtkaders, buurtplatformen, buurtraden; tegenwoordig in een hele strakke jas gestopt die buurtnetwerk heet. De realiteit wijst uit dat de vertegenwoordigers door deze nieuwe jas om beurten afhaken. En als ik hoor waar ze tegenaan lopen kan ik het me nog voorstellen ook. Voor het organiseren van activiteiten moeten ze binnen het vooraf gedefinieerde hokje passen, moeten ze complexe en stroperige procedures volgen, en misschien krijgen ze dan budget voor dit jaar. En volgend jaar mogen ze opnieuw beginnen. Of het nu een spontane activiteit is of de huur van de locatie, alles is even moeilijk en buurtnetwerken moeten maar afwachten of ze het komende jaar nog budget krijgen.
Hoe rijmt het College dit met de verwachting dat burgers volop participeren en initiatief tonen?
We hebben bij de Kaderbrief de motie aangehouden onder toezegging dat er een evaluatie zou volgen. Deze blijft echter maar uit. Vandaar dat we nu toch een simpele maar volgens ons broodnodige oproep doen met een motie waarvan het dictum als volgt is:

De Tenderregeling nog voor 2018 aan te passen en te versoepelen door de kaders waarbinnen activiteiten georganiseerd mogen worden te verbreden.

En als we dan toch willen dat burgers meedoen, dan moeten ze mee kunnen lezen in onze agenda en beleidsstukken. De PvdA heeft al eerder aangegeven buitengewoon ontevreden te zijn over de vindbaarheid, de zoekfunctie op onze site. En ook over de logica – of moet ik zeggen willekeur – van dossiervorming. Ook de Rekenkamer was hier snoeihard over vorige week.
Verzoeken en vragen leveren maar niks op. Vandaar dat we ook nu maar een motie aan wijden, die luidt:

– Aanpassingen aan het systeem te laten doen waardoor de (beleids)informatie van de gemeente gemakkelijk op de website te vinden wordt;
– Oude (beleids)informatie terug te plaatsen op de website naar voorbeeld van het oude raadsinformatiesysteem.

De buurt, voorzitter, daar moet het allemaal gebeuren, maar ondertussen stellen we de buurtcentra ter discussie, is er geen verbinding of overleg meer met een stadsdeelleider, praten en werken initiatieven vaak langs elkaar en weet men nog steeds niet waar aan te kloppen voor specifieke hulp of advies.
We gaan op zoek naar een radicaliseringsregisseur terwijl de wijkagent die de binding met de burgers heeft steeds minder uren op straat en onder de mensen kan zijn.
Cijfers over veiligheid kunnen nog zo mooi zijn, maar als de beleving telkens blijft hangen op een gemiddelde 6 of een klein 7-tje, dan moeten we toch zeker in willen zetten op een ambitieuze 8? Wordt het niet eens tijd dat we onze handhavers inzetten op het verbeteren van het veilig voelen in de buurt in plaats van het schrijven van bonnetjes?
College, staat u zelf nog wel met de benen in de buurt?

U vraagt om participatie, maar tegelijkertijd wordt sporten voor de gewone burger alleen maar duurder. Onder het mom van tarieven gelijk trekken, laat u de verenigingen de beurs trekken. Stadsronde na stadsronde, en vervolgens een grote groep insprekers bij een raadsronde: we zien schrijnende situaties en verontwaardiging alom.

De PvdA vindt het belangrijk dat sport en cultuur voor iedereen toegankelijk blijft. Zeker voor kinderen als onderdeel van hun opvoeding en opleiding: op school en daarbuiten. Onderzoek wijst uit dat vervoer van school naar kunst- en cultuurinstelling het grootste struikelblok is waardoor kinderen deze belangrijke ontwikkeling mislopen. Wij komen met een oplossing die in andere gemeenten al succesvol wordt ingezet.
Van de motie hiervan luidt het dictum:

– Om een plan uit te werken voor het creëren van een Maastrichtse cultuurbus in 2018 voor het bezoek van scholen aan kunst- en cultuurinstellingen in Limburg;

– Hierbij te zoeken naar mogelijkheden van externe financiering en andere Zuid-Limburgse gemeenten te
benaderen voor deelname aan het initiatief.

Dat dit college een eenzijdig beeld heeft van participatie wordt ook duidelijk als we kijken naar het groen en de openbare ruimte in onze stad.
Voorzitter, waarom niet de snippergroenactie uitbreiden: snel en goedkoop aan burgers stukjes gemeentegrond aanbieden, ook als ze niet reeds in gebruik zijn genomen. Noem het snippergroen 2.0 (of is het alweer 3.0 – het initiatief is al enige jaren geleden door ons aangekaart). Het is klantvriendelijk én levert minder groenonderhoud voor de gemeente.
En laten we ook hulp bieden bij het ophalen of wegbrengen van grofvuil. Dit kost allemaal geen kapitalen maar geeft juist ruimte om echt samen voor een schone stad te zorgen. Ook hier door andere gemeenten het beter. Daarom dienen wij de volgende motie in:

Verzoekt het college van burgemeester en wethouders om een pilot van een jaar op te zetten waarin het voor elk huishouden mogelijk is om één keer per jaar zijn grof huisvuil gratis thuis te laten ophalen en naar het milieupark te laten brengen en deze pilot na een jaar te evalueren.

Voorzitter, dat brengt me tot slot bij twee onderwerpen die we in de raadsrondes niet naar tevredenheid beantwoord hebben gekregen.
Allereerst is daar het extreem hoge percentage van externe inhuur van personeel bij de gemeente. Ook dit hebben we al meerdere jaren bevraagd bij begroting en de Kaderbrief. Maar telkens komt er een uitleg zonder enkele ambitie of resultaten ter verbetering.
Daarom nu een motie die luidt:

– Om het percentage externe inhuur van personeel terug te dringen van 15,7% naar 10% van de totale loonsom;
– Om hiervoor een plan op te stellen en voor de kaderbrief 2018 te presenteren aan de gemeenteraad.

De andere reactie van het College tijdens de raadsronde heeft bij ons de indruk gewekt dat we wellicht de klimaatdoestelling voor 2030 niet halen. “Er moet nog heel veel gebeuren”, zei wethouder Krabbendam.
De vraag aan het college: waar staan we anno bijna 2018 eigenlijk?

Voorzitter, tot zover mijn eerste termijn.

Gesproken woord geldt.