Bouwen aan Maastricht: de kaderbrief 2013

Fractievoorzitter Frans Bastiaens besprak in zijn bijdrage aan het debat over de kaderbrief vier punten die de PvdA na aan het hart liggen: de innovatie Welzijn & Zorg, de veiligheid in onze stad, cultuur, en economie & arbeidsmarkt. Kritisch, initiërend en met oog voor mensen die het minder hebben of krijgen in de komende periode.
Maar hij begon zijn bijdrage – die hieronder is weergegeven – met lof voor alle mooie dingen in Maastricht en voor het goede dat we samen hebben bereikt. Er is zoveel om trots op te zijn!

Bijdrage kaderbrief
18 juni 2013
Frans Bastiaens / Spreektekst 1ste termijn

Voorzitter,
de PvdA wil bij de kaderbrief 4 punten bespreken: De innovatie Welzijn & Zorg, de veiligheid in onze stad, cultuur en economie & arbeidsmarkt.

Dat betekent dat wij niets zullen zeggen over de bedrijfskostenverlagingen van woningcorporaties om de huren van sociale woningen zo laag mogelijk te houden. En dit terwijl betaalbare woningen toch bij uitstek een PvdA-thema is.

Ook zal ik niets zeggen over het hele mobiliteitsvraagstuk omdat dit laten bij een actuele motie aan bod komt.
Maar ga ik op belangrijke onderwerpen als duurzaamheid niet in om focus te hebben op:

Graag wil ik met u van gedachten wisselen over de achterblijvende innovatie in het domein Welzijn & Zorg, over de toenemende onveiligheid in onze stad, wat we gaan doen als we onverhoopt niet de titel Culturele Hoofdstad binnenslepen, en over onze zorgen over het groeiend aantal werklozen.

Maar eerst nog even over alles dat er goed gaat. Er is zoveel dat er goed gaat in Maastricht, er zoveel om trots op te zijn. Trots op de stad die maakt wordt door haar inwoners, de tomeloze energie van de ondernemers en werknemers, de manier waarop geknokt wordt om de mensen naar Maastricht te halen, de manier waarop Wyck wordt vorm gegeven, de geweldige inzet in buurtraden en de vrijwilligers bij Traject.
Maastricht is een stad waar de bouwkranen nog staan, de ondertunneling van de A2, De Maastricht Health Campus en de samenwerking op Zuid Limburgse schaal om daar een succes van te maken dat werk moete opleveren voor alle opleidingsniveaus, het Geusseltbad, ja met al zijn kinderziektes, de ambities om Culturele hoofdstad te worden en de verbinding met de Euregio, de ambities voor Belvédère dat van Maastricht een centrumstad in regio en Euregio moet maken, de samenwerking in regio en Euregio die nu echt van de grond komt.
Een sluitende begroting
Ja, we barsten van de energie en de plannen, en heel veel is deze stad al gelukt. Dat gaat ons dus ook voor de toekomst lukken.

Maar er zijn ook een aantal zorgen

1. Welzijn en zorg
Mensen maken zich zorgen. Als je aangewezen bent op hulp van buitenaf dan is dit een uiterst onzekere tijd.

Heel veel taken komen van het Rijk naar de gemeenten. Een heel goed idee omdat gemeenten veel dichter op de burgers zitten en beter in staat zijn maatwerk te leveren. Nu krijgen we niet alleen nieuwe opdrachten maar ook een flinke korting aan de broek. Welzijn en zorg worden onze belangrijkste aandachtsvelden maar het moet voor flink wat minder geld.
Daarom moet de 2e helft van 2013 en 2014 gebruikt worden om de echte innovatie in zorg & welzijn van de grond te tillen. De kaderbrief geeft daarvoor te weinig richting. We zullen duidelijk middelen moeten reserveren om een gedegen innovatieproces op poten te zetten.
De inhoud is meestal niet het probleem omdat we allen betrokken en geïnteresseerd zijn. De inhoud is hetgeen ons drijft. Daarmee open we het risico partijen uit te sluiten, te snel het probleem eenzijdig te definiëren en te snel te kiezen voor een oplossing.
Een zorgvuldig vorm gegeven proces is een voorwaarde voor een dynamisch project waar gaandeweg geleerd wordt, waar probleemstelling en oplossingen veranderen naar gelang de inzichten en oplossingen.
Er moeten dus mensen en middelen gereserveerd worden om ook werkelijk de transitie te gaan maken.

En ja, we zijn begonnen. De proeftuin Caberg-Malpertuis is van start. Hamvraag is hoe we tot een model kunnen komen dat in andere wijken en steden ingezet zou kunnen worden. Bij de behandeling van de voorjaarsnota in de Provincie is door de PvdA een motie ingediend waarbij onderzocht wordt hoe de provincie gemeenten maar ook initiatieven van onderop zou kunnen steunen. Hierbij wordt ook gedacht aan een kennisdelende rol als het gaat om het opzetten van de sociale wijkteams om te voorkomen dat elke stad het wiel zelf uit moet vinden.
Graag vernemen we van de wethouder hoe zij hierin staat.

Ook wil de PvdA hier al een kleine praktijkvoorzet doen. Het college heeft flink ingezet op het ontwikkelen van een “eigenkrachtwijzer”. Een instrument dat vooral dat onze inwoners moet leiden naar de juiste professionals, van goedkoop naar duur. Het is wellicht praktisch maar nog weinig innovatief. De PvdA stelt voor een vraag & antwoord –site van en voor burgers in de lucht te brengen. Ook geen Rocket science maar wel een plek waar elke vraag gesteld kan worden die door iedereen beantwoord kan worden. Gewone alledaagse dingen maar ook een hulpvraag. Er zijn legio voorbeelden die heel goed werken. (MOTIE 1)

En dan het armoedebeleid. Het lijkt erop dat steeds meer mensen hiervan gebruik gaan maken. Landelijk worden er regelingen geschrapt zoals de langdurigheidstoeslag. Daarom is het van belang de nota armoedebeleid in zijn geheel te actualiseren. We willen het college dan ook vragen dit op te pakken zodra er meer duidelijkheid komt over de landelijke besluiten.

2. Veiligheidsbeleid
Voorzitter, in Maastricht gaat heel veel goed, er is veel om trots op te zijn maar ten aanzien van veiligheid zijn er ook zorgen.
Er zijn veel incidenten in de stad. Wij horen in toenemende mate verhalen van mensen die zich op een of andere manier bedreigd voelen. Zo vertelde een student mij dat hij op klaarlichte dag een pistool onder zijn neus kreeg om zijn waardevolle bezittingen af te staan, zo vertelde ……
In een onderzoek van het Algemeen Dagblad gepubliceerd in mei stijgt Maastricht van de 12e naar de 5e plaats van gevaarlijkste steden. Zakkenrollen, diefstal van fiets en motorvoertuigen en straatroof worden als belangrijkste problemen genoemd. In dat licht vragen we ons af of het beëindigen van de bewaakte scooterstalling een slimme zet is. Dit bedient een groep die de risico’s wel eens te groot kan inschatten en dan wellicht niet meer naar de stad komt.

Voorzitter, is er samenhang tussen de stijgende criminaliteit en de drugsproblemen? We zetten meer en meer agenten in om de straathandel aan te pakken. Maar, hoeveel agenten hebben we daarvoor weggehaald van andere taken? Is dat een van de redenen waardoor de problemen stijgen? Of zijn het voornamelijk druggerelateerde delicten?

Heel vaak is hier de eigenstandige bevoegdheid van de burgemeester gepasseerd. De PvdA wil de burgemeester dan ook aanspreken op de veiligheidsproblemen in onze stad. Wij verwachten van hem een antwoord. Een effectief beleid En niet alleen in het bestrijden van symptomen maar ook in de aanpak van de kern van het probleem.

Daarin willen we 2 suggesties doen:
1. Het inzetten van de veiligheidshuizen en de veilige buurtenteams. Daar waar het lijkt erop dat de Maastrichtse jeugd meer en meer betrokken is bij de drugshandel en andere criminaliteit kan de persoonsgebonden aanpak aanpak van het veiligheidshuis effectiever zijn dan een veroordeling van de rechter. Door samenwerking met het jeugdinterventieteam kan gewerkt worden aan echte oplossingen zoals toeleiding naar werk of terug naar school. De Veilige-buurtenteams kunnen door de betrokkenheid van bewoners een signalerende functie hebben in wat er zich echt afspeelt in de wijk, maar ook kunnen zij meedenken in oplossingen. Graag vragen we dan ook van de burgemeester een plan van aanpak om het veiligheidshuis en het Veilige-buurtenteam te betrekken in het drugsbeleid.
2. Een groot deel van de criminaliteit wordt veroorzaakt door de achterdeur. Alhoewel deze gemeenteraad maar ook andere Raden in Limburg en Brabant verzoeken om een pilot met gereguleerde wietkweek houdt Opstelten stug vol dat dit ondenkbaar is. Deze overheid houdt dus willens en weten een crimineel circuit in stand. Ramingen laten zien dat legalisering van de achterdeur zomaar 07 miljard aan inkomsten voor de schatkist zou opbrengen. Ook iets ter overweging in deze lastige tijden.
Om de druk op de minister te verhogen stelt de PvdA voor om de verkiezingen te gebruiken om onder de bevolking te peilen hoe zij hier tegenover staan. We willen dus concreet de vraag voorleggen of kiezers van mening zijn dat het beter is om de achterdeur te legaliseren of om het huidige systeem te handhaven. En dan niet alleen in Maastricht maar in de relevante steden in Limburg en Noord Brabant. Dat hoeft niet duur te zijn want mensen komen toch al naar de stembus.
Voorzitter, een belrondje levert in elk geval actiebereidheid in andere PvdA-fracties op. Wij komen bij de begroting met een motie om dit formeel te regelen.

2. Cultuur
Linkse hobby, wij zijn cultuur, alles dat wij doen en laten, maar natuurlijk ook de amateurkunsten, de beste verbindingen tussen mensen, alle emotie die hoort bij cultuur, waar we delen wat ons roert. Ook de professionele kunsten en de linken tussen alle lagen. Cultuur behoort tot de kernwaarden van de PvdA en die willen we koesteren. Cultuur levert een grote bijdrage aan banen. Dat zijn banen voor ongeschoolde mensen, en voor geschoolde mensen. Echt op alle niveaus. Voorbeeld” ….
Cultuur is enorm verweven met onze samenleving. Sommige weekenden zij er wel 15 tot 20 activiteiten zoals…. en ….. Activiteiten om trots op te zijn. Cultuur dat ons verbind, dat ons tot mens maakt.
Daarom enorm blij met de kandidatuur voor MCH 2018. Stel je eens voor dat we het niet worden, wat houden we dan overeind. De vraag die gaat om de essentie van wat we belangrijk vinden. Welke delen moeten dan blijven staan en hoe moet dat vertaald worden naar de begroting 2014. Graag de reflectie van het college hierop.

En daar hoort ook de Muziekgieterij bij. Voorzitter wij zijn blij met de nieuwe locatie in de Timmerfabriek. Deze past bij de natuurlijke groeiambitie die wij voorstonden. Hier kunnen presentatie en productiefunctie zich gezamenlijk in het clubgevoel verder ontwikkelen. Wij zeggen dus volmondig ja tegen dit voorstel, niet in de laatste plaats omdat we deze locatie allang zelf hebben voorgesteld. Het heeft lang geduurd maar beter laat dan nooit zou ik zeggen.

3. Economie & arbeidsmarkt
Investeren in de toekomst van de stad: kenniseconomie, Belvédère, grootstedelijkheid. Echte innovatie en samenwerking is nodig om de stad toekomstbestendig te houden. Wij hebben de Euregio meer nodig dan andersom.
We hebben de stip op de horizon geplaatst maar hoe verder, graag een reactie van de wethouder.
De werkloosheid baart ons zorgen. Het zijn de jongeren en de ouderen die het meest de dupe worden van de economische recessie. We moeten echt creatiever denken in oplossingen en verbindingen leggen tussen de verschillende bevolkingsgroepen. Zo is het voorbeeld van Venlo interessant waar jongeren een arbeidsovereenkomst sluiten met de gemeente in plaats van een uitkering. In alle opzicht voelt een arbeidsovereenkomst anders. Daarom dient de PvdA volgende motie in ……